VERGİ ZİYAI NEDİR?
Vergi zıyaı, mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik olarak yerine getirmesi yüzünden, verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade eder. (Vergi Usul Kanunu m.341)
Şahsi, medeni haller veya aile durumu hakkında gerçeğe aykırı beyanlar ile veya başka bir şekilde verginin noksan tahakkuk ettirilmesine sebep olmak da vergi ziyaı hükmündedir.
Bu hallerde verginin sonradan tahakkuk ettirilmesi veya tamamlanması, cezanın uygulanmasına engel değildir. Vergi ziyaı suçu nedeniyle vergi idaresince kesilen vergi ziyaı cezası, idari yaptırım niteliğinde bir para cezası niteliğindedir.
VERGİ ZİYAI CEZASINA İTİRAZ VE İPTAL DAVASI
- İPTAL DAVASI
Vergi ziyaı cezalarına karşı, ceza ihbarnamesinin mükellefe tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde vergi mahkemesinde iptal davası açılır. İptal davası açılmasıyla cezanın tahsili kendiliğinden dava sonuna kadar durmaktadır. Mahkemeden ayrıca yürütmenin durdurulması kararı alınmasına gerek yoktur.
- İDARİ İTİRAZ
Vergi cezalarında yapılan hatalar, Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenen usul ve şartlara göre yapılır. Vergi hatalarında düzeltme zamanaşımı 5 senedir, bu süre hak düşürücüdür. Yani vergi ziyaı cezasının idari yoldan düzeltilmesi için 5 yıllık süre içerisinde vergi dairesine başvurulmalıdır.
VERGİ ZİYAI CEZASINDA YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARI
Yürütmenin durdurulması kararı, idari işlemin icra edilmesini açılan idari davanın sonuna kadar durduran ve dava konusu idari işlemin tüm hukuki sonuçlarını askıya alan tedbir niteliğinde bir karardır. Böylelikle işlem nedeniyle ilgililerin mağdur olması önlenir.
Vergi mahkemelerinde, vergi ziyaı cezasının iptali davasının açılması halinde, bu cezaların tahsil işlemi dava sonuna kadar durdurulur. Vergi ziyaı cezasının tahsilinin durdurulması için vergi mahkemesinden ayrıca yürütmenin durdurulması karar alınmasına gerek yoktur, tahsil işlemleri kendiliğinden durur.
VERGİ ZİYAI CEZASINDA ZAMANAŞIMI
Vergi ziyaı cezası zamanaşımına tabidir. Vergi zıyaının bağlı olduğu vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın, birinci gününden başlayarak beş yıl geçtikten sonra vergi ziyaı cezası kesilemez.
Ayrıca vergi ziyaı cezaları açısından “tahsil zamanaşımı” söz konusu olmaktadır. Vergi ziyaı cezası, vadesinin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren 5 yıl içerisinde tahsil edilmezse zamanaşımına uğrar.